اثرات وابستگی به مرفین بر رفتارجنسی، میزان زایمان، نسبت جنسی نوزادان و خلق و خوی مادرانه موشهای صحرایی

زمینه و هدف: روند مصرف مواد مخدر و مرفین در سال های اخیر در اغلب جوامع، افزایش چشمگیری را نشان می دهد. از طرف دیگر اطلاعات در این مورد چندان زیاد نمی باشد؛ لذا مطالعه حاضر به بررسی تأثیر وابستگی موش های صحرایی نر و ماده به مرفین بر خصوصیات جنسی، رفتار مادرانه و میزان زاد و ولد آنان پرداخته است. روش بررسی: موش های صحرایی نر و ماده در گروه های شاهد و آزمون قرار گرفتند؛ گروه آزمون شامل دو زیرگروه بود که در یک گروه پدر (گروه i) و در گروه دیگر والدین (گروه ii) با تجویز روزانه مرفین خوراکی و دوز نهایی mg/ml 4/0 به مدت 14 روز وابسته شدند. وابستگی موشها با اثر ناشی از تجویز نالوکسان تأیید شد. موش های نر در قفس های جداگانه نگهداری و موش های ماده برای جفت گیری در قفس موش های نر قرارداده شدند. تمایل جنسی با مشاهده پلاک واژن ارزیابی شد. تغییرات وزن دوره بارداری، میزان مرده زایی، نسبت جنسی نوزادان (نسبت نر/ ماده)، و خلق و خوی مادرانه (مشاهده میزان مراقبت از نوزادان و بچه خواری) نیز بررسی و گزارش شد. برای بررسی آماری میانگینها از آزمونone way anova یا معادل غیر پارامتری آن و برای مقایسه درصدها از آزمون 2 مجذور کای در نرم افزارspss ویرایش سیزدهم استفاده و سطح معنی داری آزمونها 05/0p< در نظر گرفته شد. نتایج: تمایل جنسی در گروه شاهد 80%، در گروه i 60%، و در گروه ii 64% بود که تفاوت آماری معنی داری بین گروهها وجود نداشت. از بین موش هایی که جفت گیری کرده بودند در گروه شاهد 69%، در گروه i 39%، در گروه ii 38% جفت گیریها منجر به زایمان گردید (05/0>p). افزایش وزن مادر در پایان بارداری در گروه شاهد، i و ii به ترتیب 3362، 3846 و 2828 گرم بود که گروه ii نسبت به شاهد تفاوت معنی داری داشت (05/0>p). نسبت جنسی در گروه کنترل، i وii به ترتیب 57/1، 17/1 و 1 بود که تفاوت آماری معنی داری بین گروهها وجود نداشت. در گروه شاهد تنها در یک مورد مرده زایی مشاهده شد. در گروه i مرده زایی مشاهده نشد؛ درحالیکه در گروه ii 67% مرده زایی وجود داشت (001/0>p). از بین نوزادان زنده گروه ii، 37% توسط مادران خورده شدند، درحالیکه این نسبت در گروه های شاهد و i صفر بود (001/0p<). نتیجه گیری: مصرف مرفین توسط موش های صحرایی نر و ماده روی تمایل جنسی و میزان بارورسازی تاثیری ندارد؛ اما میزان بارداری کاذب (مشاهده پلاک واژینال و ادامه نیافتن بارداری) را افزایش می دهد. مصرف مرفین، توسط والدین علاوه بر تغییر در تمایل جنسی، میزان مرده زایی، بچه خوری و زایمان باعث افزایش مرگ و میر نوزادان و کاهش وزن گیری مادران در دوران بارداری می گردد. رفتار مادرانه نیز به شدت با مصرف مرفین دستخوش اختلال می شود.